Działanie konserwantów w kosmetykach

Konserwanty dodaje się do kosmetyków, by zachować ich czystość mikrobiologiczną. W ich składzie jest obecna woda i substancje roślinne, które są sprzyjającym środowiskiem do rozwoju wszelkich mikroorganizmów. Co więcej, kosmetyki mają częsty kontakt ze skórą i powietrzem, w którym znajduje się mnóstwo bakterii. Gdyby nie konserwanty, kosmetyki straciłyby swoją czystość mikrobiologiczną i mogłyby stać się drażniące dla skóry.

Substancje konserwujące chronią przed rozwojem drobnoustrojów w kosmetykach i sprawiają, że wydłuża się ich termin przydatności do spożycia. Jeśli nie byłyby stosowane, kosmetyki miałyby bardzo krótki czas ważności albo musiałyby być przechowywane wyłącznie w sterylnych warunkach. Konserwanty można podzielić na dwie grupy ze względu na pochodzenie - na naturalne i sztuczne. 

Naturalne konserwanty

Naturalne konserwanty mają zazwyczaj działanie antyoksydacyjne i zapobiegają jełczeniu olejów i tłuszczów w kosmetykach. Są one głównie dodawane do kosmetyków naturalnych i dermokosmetyków, które z zasady powinny mieć jak najwięcej składników naturalnych. Do naturalnych konserwantów należą:

• olejki eteryczne (np. z lawendy, drzewa herbacianego, tymianku, goździka),
• ekstrakty (np. witamina C, witamina E),
• witaminy (np. z pestek grejpfruta, rozmarynu).

Popularne sztuczne konserwanty w kosmetyce

Drugą, znacznie liczniejszą grupą, są konserwanty sztuczne. Ich działanie jest bardziej efektywne niż naturalnych konserwantów i dotyczy większego spektrum drobnoustrojów. Do konserwantów sztucznych, dopuszczonych do stosowania w kosmetykach, należą: 

• kwas salicylowy,
• benzoesan sodu,
• kwas mrówkowy,
• chlorobutanol,
• sorbinian potasu,
• alkohol benzylowy,
• alkohol etylowy.

Kwas salicylowy

Kwas salicylowy to związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych, który jest stosowany jako konserwant fazy wodnej, ale jego stężenie nie może przekraczać 0,5%. Jego zadaniem jest chronić preparaty przed wzrostem mikroorganizmów. Nie może być stosowany w produktach do jamy ustnej i kosmetykach dla dzieci poniżej 3 lat.  

Benzoesan sodu 

Benzoesan sodu to sól sodowa kwasu benzoesowego i jest stosowany jako konserwant, gdyż jest bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie. Chroni produkty przed rozwojem drożdży, pleśni czy bakterii chorobotwórczych. Można go stosować również w kosmetykach ekologicznych. W benzoesan sodu zaopatrzeć można się w firmie Foodcom: https://foodcom.pl/products/benzoesan-sodu/.

Kwas mrówkowy

Kwas mrówkowy należy do kwasów karboksylowych, najczęściej otrzymywany jest z tlenku węgla i metanolu. Ma właściwości przeciwgrzybicze. Jest składnikiem kosmetyków myjących i pielęgnujących przeznaczonych do twarzy i włosów.

Chlorobutanol

Chlorobutanol jest środkiem konserwującym na bazie alkoholu o właściwościach antybakteryjnych i przeciwgrzybicznych. Jest zazwyczaj stosowany w stężeniu 0,5% i  zapewnia kosmetykom długotrwałą stabilność. 

***

Warto zapamiętać, iż obecność konserwantów w kosmetykach wcale nie musi oznaczać nic złego, wręcz przeciwnie - są niezbędne. Nie są szkodliwe dla zdrowia, a to dzięki nim produkty zachowują świeżość na dłużej, nie psują się i nie dostają się do nich mikroorganizmy, które mogłyby mieć zły wpływ na stan skóry. Co więcej, każda z substancji jest bezpieczna, gdyż jest dopuszczona do użytkowania przez odpowiednie organy Unii Europejskiej.

W niektórych kosmetykach można znaleźć wiele różnych substancji konserwujących, ale to również nie powinno niepokoić. Połączenie różnych konserwantów daje lepszy efekt, gdyż każdy z nich działa na inny rodzaj mikroorganizmów.